Ból szczęki: przyczyny i leczenie

Jeśli odczuwasz ból szczęki, nie jesteś sam. Ból szczęki to częsty problem, który może być spowodowany wieloma różnymi czynnikami. W większości przypadków nie ma się czym martwić i można go łatwo wyleczyć w domu. Jednak w niektórych przypadkach ból szczęki może być oznaką poważniejszej choroby. Oto, co powinieneś wiedzieć o bólu szczęki, jego przyczynach i sposobach leczenia.

Jak objawia się ból szczęki?

Ból szczęki to stan, który może powodować dyskomfort w okolicy szczęki. Może być spowodowany wieloma czynnikami, w tym zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych, zgrzytaniem zębami i napięciowymi bólami głowy. W jaki sposób najczęściej objawia się ból szczęki?

Ból szczęki w zawiasach

Potocznie nazywany ból szczęki w zawiasach dotyczy stawów skroniowo-żuchwowych. Stawy działają właśnie jak zawiasy, umożliwiając ruchy szczęki w górę i w dół oraz na boki.

Jednym z najczęstszych powodów bólu szczęki i żuchwy jest uszkodzenie żuchwy, stawów skroniowo-żuchwowych lub związanych z nimi mięśni.

Co może być przyczyną bólu szczęki, szczególnie przy jej otwieraniu, np. mówieniu lub ziewaniu?

• Wady zgryzu

• Nadmierne żucie gumy

• Stany zapalne, w tym reumatoidalne zapalenie stawów

• Urazy, w tym wypadek.

Ból szczęki przy uchu

Jeśli zauważasz u siebie ból szczęki przy uchu, przyczyna problemu najczęściej tkwi w stanie zapalnym ucha lub zatok szczękowych. Stan zapalny może mieć charakter bakteryjny, grzybiczy bądź wirusowy i w zależności od jego rodzaju lekarz dobierze odpowiednie leczenie farmakologiczne. W takim przypadku ból szczęki najczęściej występuje po jednej stronie, rzadziej obustronnie.

Ból szczęki i zębów

Bóle szczęki i zębów mogą też wynikać z prozaicznego problemu, czyli chorób jamy ustnej. Doprowadzamy do nich najczęściej, zaniedbując higienę tego obszaru. 

W takim wypadku ból zębów promieniuje do szczęki i może powodować duży dyskomfort. Tego typu objawy mogą wskazywać na ubytki zębowe lub choroby dziąseł. W szczególnych przypadkach może dojść do ropnia zęba, powstającego pod wpływem zakażenia miazgi zęba lub nerwu. Aby zakażenie nie przeniosło się z zębów do struktur budujących szczękę, należy jak najszybciej skonsultować się z dentystą.

Od krzywych zębów aż głowa boli

Krzywe, stłoczone zęby wpływają nie tylko na nasz wygląd. Przede wszystkim powodują, że trudniej jest nam dokładnie doczyścić zęby, a z biegiem czasu w takich miejscach dużo szybciej tworzy się próchnica. 

Krzywy zgryz może być też przyczyną paradontozy, choroby rozpoczynającej się od zapalenia dziąseł, która następnie przenosi się na kość, a stąd już krótka droga do zaniku kości utrzymujących zęby.

Kiedy więc mamy krzywe zęby, a do tego pojawia się u nas ból szczęki, nie ma na co czekać. Również w dorosłym wieku można podjąć się prostowania zębów. Najszybsze efekty są osiągane przy stosowaniu nakładek ortodontycznych - alternatywy dla stałego aparatu. Nakładki mogą wyprostować zęby już w kilka miesięcy, dzięki czemu raz na zawsze pozbędziemy się bólu zębów i szczęki.

Jakie są najczęstsze przyczyny bólu szczęki?

Ból szczęki na tle nerwowym

Stres to choroba XXI wieku. Szybkie tempo życia bardzo często odbija się jednak na naszym zdrowiu, a ból szczęki na tle nerwowym to jeden z ich objawów.

Poranny ból szczęki może być oznaką zaciskania zębów w nocy, o czym mowa poniżej.

Bruksizm

Bruksizm to stan, który polega na zaciskaniu lub zgrzytaniu zębami. Może powodować bóle szczęki, głowy i uszkodzenia zębów. Opcje leczenia bruksizmu obejmują leki przeciwbólowe, fizykoterapię, a w ciężkich przypadkach - leczenie chirurgiczne.

Nie zawsze jesteśmy świadomi, że to właśnie nas dotyczy zgrzytanie zębami. Charakterystyczne dla bruksizmu jest zgrzytanie zębami wtedy, gdy nie jesteśmy tego świadomi, np. pracując lub - najczęściej - w trakcie snu.

Ponieważ chorzy nieświadomie mocno zaciskają szczękę w nocy, bardzo często problem zauważają jako pierwsi ich partnerzy, słysząc odgłosy tarcia i stukania zębów. Jeżeli bruksizm nie jest szybko wykryty, chory dowiaduje się o nim dopiero przez objawy bólu głowy i szczęki, a często również samych zębów.

Nieleczony bruksizm prowadzi do niebezpiecznych powikłań, takich jak nadwrażliwość i ścieranie powierzchni zębów, zapalenia dziąseł, nasilające się bóle szczęki i zębów, szum w uszach, zaburzenia równowagi, bóle mięśni twarzy, bóle karku i skroni.

Leczenie bruksizmu powinniśmy zacząć od wizyty u stomatologa, który oceni ewentualne ubytki w zębach i uzupełni je. Jedną z metod leczenia bruksizmu jest wykonanie tzw. szyny relaksacyjnej, która stanowi barierę pomiędzy górną a dolną szczęką i nie dopuści do dalszego ścierania się zębów. Warto jednak podkreślić, że nie usunie to przyczyny powstawania bruksizmu.

Do leczenia bruksizmu coraz częściej stosuje się też wstrzykiwanie botoksu w mięśnie odpowiadające za zaciskanie szczęki. Toksyna botulinowa osłabia mięśnie, dzięki czemu nie mogą one tak mocno zaciskać szczęki. Często w leczeniu bruksizmu wykorzystywana jest też fizjoterapia i indywidualne masaże szczęki.

Jakie są możliwości leczenia bólu szczęki?

Sposoby leczenia bólu szczęki różnią się w zależności od przyczyny. Jednak w większości przypadków ulgę można uzyskać dzięki lekom przeciwbólowym dostępnym bez recepty, fizykoterapii lub operacji.

Ważne jest jednak, by szukać pomocy medycznej, jeśli ból utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszą mu inne objawy.

Jeśli nie wiesz, jaka jest przyczyna Twojego bólu szczęki, w pierwszej kolejności wybierz się do lekarza pierwszego kontaktu. Jeśli ból szczęki promieniuje do zębów, najlepszym wyjściem będzie wizyta u stomatologa, który oceni przyczyny dyskomfortu i pokieruje do odpowiedniego specjalisty lub zaleci dodatkowe badania.