Płukanie jamy ustnej - poznaj 6 zalet i znajdź swoją płukankę do zębów

Chociaż nie myślimy o tym na co dzień, nasza jama ustna to prawdziwe siedlisko bakterii. Mieszka w niej około 50 milionów bakterii należących do 700 gatunków! Nie wszystkie bakterie są groźne, ale części z nich musimy pozbywać się regularnie. Pomaga w tym… płukanie jamy ustnej. Przeczytaj o jego zaletach oraz sprawdź, jaki płyn do płukania zębów wybrać.

Co daje płukanie jamy ustnej i jak to działa?

Chyba każdy wie o superlatywach dokładnego mycia zębów. Jednak bakterie bytują na twardych tkankach zębów, ale również na naszym języku, policzkach i w całej przestrzeni jamy ustnej. Płukanie jamy ustnej pozwala pozbyć się tych groźnych, powodujących m.in. próchnicę czy halitozę (nieprzyjemny zapach z ust).

Do prawidłowego pozbycia się bakterii nie wystarczy sama szczoteczka do zębów. Oprócz niej zaleca się stosowanie nitki dentystycznej do przestrzeni międzyzębowych (można uzupełnić jej działanie irygatorem), szczoteczki do języka oraz płukanki do zębów.

Już samo płukanie jamy ustnej wodą po posiłku pozwala zobojętnić kwaśne środowisko. Przeznaczona do tego płukanka do zębów umożliwia jeszcze dokładniejsze usunięcie resztek pokarmów oraz pomaga zwalczyć płytkę nazębną.

Płukanie jamy ustnej:

• pozwala pozbyć się resztek pokarmów,

• zobojętnia kwaśne środowisko w jamie ustnej,

• działa antybakteryjnie,

• niweluje nadwrażliwość zębów,

• łagodzi stany zapalne dziąseł,

• pomaga usunąć płytkę nazębną.

Jaki płyn do płukania zębów wybrać?

Płyny do płukania ust mocno się od siebie różnią pod względem składu. Klasyczne płyny do płukania zębów służą przede wszystkim luzowaniu osadu nazębnego oraz zapobieganiu odkładania się nowego osadu, co osiąga się przez dodawanie różnych fluorków, które przy okazji służą również do zapobiegania próchnicy. 

Z kolei płukanki do ust pielęgnujące dziąsła pomagają przede wszystkim w łagodzeniu zapaleń w obrębie jamy ustnej. Przez dodatek specjalnych składników hamuje się rozwój zapalenia i łagodzi stan dziąseł. 

Kolejnym rodzajem płynu do płukania jamy ustnej są płukanki lecznicze, które najczęściej zawierają chlorheksydynę i mogą być stosowane w wysokim stężeniu przez krótki czas w ramach zastępstwa dla szczoteczki do zębów. 

Ważne jest również, aby płukać w ten sposób usta jedynie w wyjątkowych sytuacjach, jak na przykład po operacji lub uzupełniająco przy leczeniu chorób przyzębia. 

Płyn do płukania ust a płyn odświeżający oddech

Czy istnieje w ogóle różnica między płynem do płukania ust a klasycznym płynem odświeżającym oddech? Zdecydowanie tak! Oba produkty różnią się w swoich funkcjach i nie powinny być stosowane wymiennie. 

Płyn do płukania zębów

Płyn do płukania zębów czy ust (producenci używają tych nazw zamiennie) jest produktem do higieny jamy ustnej. Może on służyć, zależnie od składu, do uzupełnienia mycia zębów, łagodzenia stanów zapalnych lub usuwania drobnoustrojów. 

Co ważne - jego zadaniem nie jest poprawa zapachu wydobywającego się z jamy ustnej. 

Wielu ekspertów ostrzega przed zbyt częstym stosowaniem płynów do płukania ust, przede wszystkim tych opartych na chlorheksydynie, ponieważ jest to wyrób medyczny, który może powodować skutki uboczne. 

Płyn odświeżający oddech

Płyn odświeżający oddech służy po prostu do zwalczania nieprzyjemnego zapachu z ust, najczęściej nie posiada działania antybakteryjnego i pod żadnym pozorem nie wolno mylić go z płynem do płukania zębów (ust). Przez dodatek ekstraktu z mentolu lub mięty pieprzowej świeży oddech jest zdecydowanym priorytetem.

Lecznicze płyny do płukania jamy ustnej

Lecznicze płyny do płukania ust zawierają na ogół dużą domieszkę chlorheksydyny (0,2%). Przez określony czas produkt ten może zastępować mechaniczne mycie zębów, a to ze względu na udowodnione zwalczanie bakterii powodujących płytkę nazębną.

Ten rodzaj płukanki do ust jest jednak stosowany w nielicznych przypadkach:

• po operacji w celu wspomagania gojenia, jako płyn do płukania ust,

• gdy dokładna higiena jamy ustnej z jakiegoś powodu nie jest możliwa, na przykład w szpitalu,

• gdy pacjent(ka) cierpi na ograniczenia fizyczne lub psychiczne, które uniemożliwiają regularne mechaniczne mycie zębów. 

Podsumowując, płyny do płukania zębów można podzielić ze względu na działanie:

• antybakteryjne,

• przeciwpróchnicze,

• odświeżające oddech,

• wybielające,

• remineralizujące szkliwo,

• wzmacniające dziąsła.

Płukanie jamy ustnej - prawidłowa technika

Wybraliśmy już naszą płukankę do zębów lub płyn do płukania ust. Jak go prawidłowo używać? Przede wszystkim - płukanie jamy ustnej nie zastąpi szczotkowania zębów. To tylko uzupełnienie prawidłowej higieny jamy ustnej.

Prawidłowe płukanie jamy ustnej powinno trwać około 30 sekund, a płyn nie może znajdować się w ustach bez ruchu. Aby nie podrażnić jamy ustnej, po nabraniu płynu do jamy ustnej, należy energicznie “przemieszczać” go w jej wnętrzu.

Zazwyczaj zaleca się płukanie zębów dwa razy dziennie, po szczotkowaniu. Należy jednak stosować się do zaleceń producenta - część płynów do płukania zębów można używać częściej bądź stosować je przed myciem zębów (w celu rozmiękczenia płytki nazębnej).

Skutki uboczne nieprawidłowego płukania jamy ustnej

Może nam się wydawać, że dobroczynne działanie płukanek do zębów sprawia, że ich używanie może być nieograniczone. Warto jednak zachować umiar.

Zbyt częste stosowanie płynów do płukania ust może spowodować podrażnienie błony śluzowej, a także przebarwienie zębów i wypełnień. Do codziennego płukania jamy ustnej najlepiej wybrać preparat niezawierający alkoholu.

Płyn do płukania jamy ustnej: lepiej z alkoholem czy bez?

Alkohol pełni w płynach do płukania ust przeróżne funkcje. Po pierwsze często jest stosowany jako nośnik  oraz w celu konserwacji innych składników, po drugie posiada działanie dezynfekujące. Nie jest on jednak niezbędny. Obecnie dostępne są płyny do płukania ust bez alkoholu dla dzieci i dorosłych – posiadają one na ogół te same zalety, co płyny do płukania ust z alkoholem.

Płukanie jamy ustnej w czasie ciąży 

Podczas ciąży zaleca się szczególnie dokładne dbanie o higienę jamy ustnej, ponieważ z powodu hormonów tkanka staje się bardziej miękka i przez to staje się łatwiejszym obiektem ataku dla bakterii. Z tego powodu zaleca się stosowanie w trakcie ciąży bezalkoholowych płynów do płukania ust jako dodatkowego sposobu dbania o higienę jamy ustnej. 

Ponieważ podczas ciąży choroby przyzębia występują wyjątkowo często, profilaktyka w postaci stosowania płynów do płukania jamy ustnej jest szczególnie pomocna. Najlepiej skonsultuj się ze swoim stomatologiem na temat tego, który płyn do płukania jamy ustnej najlepiej stosować w trakcie ciąży, aby był on bezpieczny, a mimo to zapewnić sobie optymalną higienę jamy ustnej.