Hiperdoncja - objawy, przyczyny i leczenie

Zbyt wiele zębów w jamie ustnej

Jak leczyć hiperdoncję? Co jest powodem powstawania tej wady? Przeczytaj poniżej.

Co to jest hiperdoncja?

Czy masz nadprogramowe zęby w okolicach zębów trzonowych? To najprawdopodobniej hiperdoncja, schorzenie charakteryzujące się nadmierną liczbą zębów. Hiperdoncja najczęściej, choć nie zawsze, obejmuje stałe uzębienie.

Zbyt duża liczba zębów w uzębieniu człowieka często uniemożliwia wyrzynanie się kolejnych zębów i tym samym prowadzi do wad zgryzu. O zębach nadliczbowych mówi się, gdy w uzębieniu mlecznym jest ich więcej niż zwykle 20, a w uzębieniu stałym więcej niż 28, plus 4 zęby mądrości.

Kilka dodatkowych zębów jest raczej rzadkością; często hiperdoncja jest określana jako jeden dodatkowy ząb. Przeciwieństwem hiperdoncji jest hipodoncja, która opisuje zaniżoną liczbę zębów. Brakujące lub nieumocowane zęby są znacznie częstsze niż nadmiar zębów.

Hiperdoncja - objawy, czyli jakie są rodzaje hiperdoncji?

Jeśli chodzi o wygląd zębów nadliczbowych, ważne jest rozróżnienie między eumorficznymi i dysmorficznymi. Zęby eumorficzne to zęby, które wyglądają jak zęby naturalne. Zęby dysmorficzne to zęby, które mają nietypowy kształt, na przykład dlatego, że zrosły się z istniejącymi zębami.

Mesiodens

Najczęstszą formą hiperdoncji (50% wszystkich przypadków) jestmesiodens. Jest to nieprawidłowo ukształtowany siekacz pomiędzy górnymi, centralnymi siekaczami. Ma okrągły kształt i nie posiada brzegu siecznego.

Zęby przytrzonowe

Zęby przytrzonowe to przeważnie jednokorzeniowe zęby w górnej szczęce, które znajdują się pomiędzy trzonowcami i często są z nimi zrośnięte. Przypominają wyglądem zęby przedtrzonowe lub trzonowe, lecz są od nich mniejsze.

Zęby zatrzonowe

Zęby zatrzonowe rosną jako drugie zęby mądrości za właściwymi zębami mądrości. Często w okolicy korzeni występują zrosty z pierwotnymi zębami mądrości.

Przyczyny hiperdoncji

Hiperdoncja, w odróżnieniu od wielu innych wad, nigdy nie powstaje w wyniku zachowań w wieku niemowlęcym czy dziecięcym. To schorzenie spowodowane jest dziedziczone oraz powodowane zaburzeniami rozwojowymi, takimi jak nadpobudliwość łuku zębowego w trakcie rozwoju zębów lub podział zarodka zęba.

W tym kontekście wymienia się również takie choroby jak rozszczep wargi i podniebienia oraz zespół Klippel-Feil. Inne przyczyny hiperdoncji to: zespół Downa, zespół Crouzona czy zespół Gardnera.

Hiperdoncja: konsekwencje schorzenia

Hiperdoncja sprzyja powstawaniu wad zgryzu, zwłaszcza stłoczeń zębów. Z powodu stłoczenia zębów utrudniona jest codzienna higiena jamy ustnej, a przestrzenie międzyzębowe nie mogą być dokładnie oczyszczone. To z kolei prowadzi do zapalenia dziąseł.

Zapaleniu dziąseł dodatkowo sprzyjają krzywe zęby, które trwale podrażniają błonę śluzową w jamie ustnej. W najgorszym wypadku wszystko to może doprowadzić do utraty zdrowych zębów. Mogą również wystąpić problemy z mówieniem lub żuciem.

Nadliczbowe zęby mogą prowadzić również do:

powstania diastemy,
przetrwania zębów mlecznych,
trudności w wyrzynaniu zębów stałych, a nawet zatrzymania ich wyrzynania,
rotacji zębów,
nieprawidłowego rozwoju korzeni sąsiednich zębów,
bólów neuralgicznych.

Hiperdoncja: usuwanie nadliczbowych zębów

Wiemy już, do jakich skutków może prowadzić nieleczona hiperdoncja. Jak leczyć to schorzenie?

Przed podjęciem decyzji o leczeniu hiperdoncji często warto wykonać zdjęcie rentgenowskie uzębienia, aby sprawdzić, które zęby są dotknięte chorobą oraz zidentyfikować zęby, które jeszcze nie wyrosły (zęby zatrzymane).

Hiperdoncja - leczenie zębów mlecznych

W przypadku hiperdoncji zębów mlecznych, operacja hiperdoncji jest zwykle zdecydowanie zalecana, aby zapobiec rozwojowi wadliwego zestawu zębów lub zrostów zębów w dzieciństwie.

Hiperdoncja - leczenie zębów stałych

W przypadku hiperdoncji zębów stałych interwencja chirurgiczna jest konieczna tylko wtedy, gdy ząb nadliczbowy nie jest prawidłowo ukształtowany lub przeszkadza innym zębom. Jeśli dodatkowy ząb mieści się w normalnym rzędzie zębów dorosłych i nie powoduje bólu, dentyści nie zalecają ekstrakcji. W przypadku interwencji chirurgicznej prostowanie zębów odbywa się po niej za pomocą stałego aparatu lub nakładek ortodontycznych.